De verschillende categorieën van teamsamenwerking

Hoe bouw je een presterend team?

In de prestatiepsychologie kunnen teams worden ingedeeld in drie categorieën: het niet presterende team, het functionerende team, en het presterende team. Deze indeling helpt ons beter te begrijpen waar een team staat en wat er nodig is om het naar een hoger niveau te tillen.

Het niet presterende team (-1)

Een niet presterend team is een groep zonder focus en samenwerking. Teamleden benutten elkaars krachten niet en werken eerder tegen elkaar dan samen. Dit gedrag wordt vaak omschreven als "we vechten tegen elkaar". Het is duidelijk dat een dergelijke dynamiek niet leidt tot succes.

Het functionerende team (0)

Het functionerende team doet het beter, maar haalt nog niet het maximale uit zichzelf. Dit type team wordt vaak geleid door één persoon die voor duidelijkheid zorgt. Hoewel het team in staat is om te functioneren, mist het de synergie die nodig is voor echte topprestaties.

Het presterende team (1)

Een presterend team is het ideaal: een groep die effectief samenwerkt en elkaar versterkt. Deze teams zijn in staat om snel te schakelen, denken in termen van verantwoordelijkheden en wat belangrijk is voor de groep als geheel. Communicatie is helder, en het gedrag is professioneel. Het gemeenschappelijke doel staat centraal, niet de individuele prestaties.

Een presterend team ontstaat niet vanzelf. Het vergt doelbewuste inspanningen en strategieën om dit te bereiken. In dit blog leggen we uit wat er nodig is om van jouw team een presterend team te maken.

1. Gif

Check op aanwezigheid van ‘gif’ binnen je team: gif is een killer voor elke samenwerking en moet je direct onschadelijk maken. Er zijn vier soorten gif:

❌ Kritiek op de persoon: verbale aanvallen op de persoon of karakter.

❌ Verdedigen: te herkennen aan verantwoordelijkheden afschuiven en/of in de slachtofferrol kruipen.

❌ Obstructie: teamleden die zich terugtrekken, niet meer reageren en zich aan de relatie onttrekken.

❌ Minachting: te herkennen aan disrespect, sarcasme, ridiculiseren.

2. Randvoorwaarden

☑️ Vertrouwen en veiligheid: het fundament van een sterke samenwerking

☑️ Helder gemeenschappelijk doel: de kapstok van de samenwerking

☑️ Het bedrijf voorziet in tijd, ruimte, middelen om het gemeenschappelijk doel te bereiken

☑️ Goed leiderschap: wanneer het erom gaat

☑️ Marktconforme beloning met goede arbeidsomstandigheden

3. Groeifactoren

✅ Teamleden zien de groepsvoortgang helder, krijgen persoonlijke erkenning, waardering en ervaren een gevoel van prestatie

✅ De benodigde capaciteit (kennis en vaardigheden) is aanwezig en wordt juist ingezet: rollen, taken en verantwoordelijkheden die aansluiten bij teamleden

✅ Teamleden hebben en pakken de ruimte om de eigen kennis en vaardigheden verder te ontwikkelen
✅ Vermogen om professioneel te communiceren: inclusief conflicten constructief oplossen

De belangrijkste take away hier is dat investeren in groeifactoren geen zin heeft totdat je je randvoorwaarden op orde hebt en er geen GIF meer zit in je teams.